Każdy produkt wykonany z pszenicy, jęczmienia lub żyta automatycznie zawiera gluten. Żywność wykonana w fabrykach, w których przetwarza się zboża, może również zawierać śladowe ilości glutenu. Mąka, ciasta, ciastka, makarony, pieczywo, kuskus, niektóre leki, produkty przetworzone, dodatki do pizzy, herbatniki, ciasteczka, precle, niektóre rodzaje czekolady, niektóre cukierki, lody i piwo również zawierają gluten.
Produkt może nie wymieniać pszenicy jako składnika, ale może zawierać jej pochodne. Skrobia spożywcza, semolina, orkisz, mąka graham i słód to przykłady takich składników, na które należy zwracać uwagę kupując produkty w sklepach.
Korzyści wynikające z diety bezglutenowej
Nie tylko osoby z nietolerancją lub wrażliwością na gluten mogą skorzystać z tej diety. Osobom z jelitem drażliwym można również zalecić unikanie niektórych zbóż. Oligosacharydy znajdujące się w pszenicy, życie i jęczmieniu mogą być łatwo fermentowane przez bakterie jelitowe, co może prowadzić do wzdęć, skurczów i/lub biegunki. ścisła dieta w celiakii
Niektórzy twierdzą, że dieta bezglutenowa może również poprawić objawy innych chorób, takich jak autyzm, choroby autoimmunologiczne czy choroby zapalne. Ale badania dały sprzeczne wyniki.
Zagrożenia związane z dietą bezglutenową
Wiele osób przyjęło dietę bezglutenową bez zalecenia lekarza. Żywność bezglutenowa zyskała na popularności i dlatego niektórzy uważają, że jest zdrowsza od tej z glutenem. Jednak nie zawsze jest to prawda. Największym ryzykiem dla nich jest wybieranie produktów bezglutenowych, ale rafinowanych, przetworzonych i niezdrowych, takich jak pieczywo, herbatniki, ciastka, batony energetyczne. Mogą być one jeszcze bardziej kaloryczne niż produkty oparte na glutenie.
Produkty spożywcze, które można spożywać w ramach diety bezglutenowej. W ostatnich 10 latach pojawiło się wiele planów dietetycznych i książek kucharskich dla osób, którym nie wolno lub nie chcą jeść glutenu. Niektóre diety zostały opracowane jako terapia, w celu leczenia celiakii, inne dla utraty wagi lub wyleczenia alergii.
W internecie dostępne są również programy oparte na przepisach, oferujące zainteresowanym różne pomysły na posiłki bezglutenowe.
Stosowanie diety bezglutenowej wydaje się bardzo trudne, zwłaszcza że gluten znajduje się w codziennym pieczywie i wielu innych produktach spożywczych.Dieta bezglutenowa może zawierać mięso, ryby, owoce i warzywa. Osoby nietolerujące lub wrażliwe na gluten lub cierpiące na celiakię mogą spożywać te pokarmy bez ograniczeń.
Istnieje również możliwość wyboru chleba z innych rodzajów zbóż. Ponieważ w ostatnim czasie coraz więcej osób rezygnuje z produktów glutenowych, producenci stworzyli produkty bezglutenowe, które można znaleźć na osobnych półkach lub w specjalnych działach sklepów.
Zamiast mąki pszennej, jęczmiennej i żytniej można wybrać mąkę owsianą, mąkę ziemniaczaną, mąkę kukurydzianą, mąkę ryżową, mąkę sojową, mąkę kokosową, mąkę gryczaną, mąkę orzechową, a nawet mąkę z fasoli lub ciecierzycy. Niektóre zboża są naturalnie bezglutenowe:
- brązowy ryż
-
gryka
- dziki ryż
-
quinoa
-
amarant
-
proso
-
kukurydza
Owies jest również bezglutenowy, ale niektóre produkty mogą być zanieczyszczone pszenicą, a więc i glutenem. Pokarmy, które należy wykluczyć z diety bezglutenowej. Żywność, której należy unikać, chyba że jest oznaczona jako „bezglutenowa”:
-
piwo
-
ciasta i placki
- słodycze
- zboża
-
chleb, ciastka
-
gofry
-
bajgle i precle
-
paluszki, krakersy
-
grzanki
-
Frytki
-
makaron
- przetworzone mięsa
-
sosy
- przekąski
-
chrupki ziemniaczane
-
bazy do zup
-
warzywa w sosie
Osoby stosujące dietę bezglutenową powinny zawsze uważać na to, co kupują, sprawdzać etykiety i unikać pewnych produktów podczas posiłków.
Czy gluten jest tuczący czy nie?
Gluten zwrócił uwagę badaczy wraz ze wzrostem przypadków wrażliwości lub nietolerancji na to białko. Ostatnio pojawił się nowy problem związany z glutenem: przyrost wagi.
Pszenica jest częścią naszej diety od około 9 500 lat. Pierwotnie została wprowadzona w obszarze śródziemnomorskim po rewolucji neolitycznej. To wtedy ludzie zaczęli przekształcać się z łowców-zbieraczy w pracowników ziemskich (rolników).
Produkcja pszenicy wynosi dziś około 723 mln ton. Przeciętny Amerykanin spożywa około 132 kilogramów pszenicy rocznie.
Czym jest gluten?
Gluten jest głównym białkiem występującym w pszenicy i innych pokrewnych zbożach, takich jak żyto i jęczmień. Gluten stanowi 80% całkowitej zawartości białka w tych ziarnach. W naszych organizmach brakuje enzymów potrzebnych do całkowitego rozkładu glutenu. Z tego powodu jego fragmenty pozostają w jelicie cienkim. U osób wrażliwych może to wywołać pewne problemy, szczególnie 3 formy reakcji:
- Alergia na pszenicę
-
celiakia
- Nieceliakalna wrażliwość na gluten
Osobom z wrażliwością na gluten lub celiakią zaleca się stosowanie diety bezglutenowej. W ostatnich latach diety bezglutenowe nabrały nieoczekiwanego rozpędu, będąc wykorzystywane jako potencjalne leczenie wielu innych problemów zdrowotnych. Z tego powodu sprzedaż żywności bezglutenowej wzrosła o 34% w ciągu ostatnich 5 lat. Jednocześnie unikanie glutenu jest również zalecane w programach odchudzających oraz przy niektórych schorzeniach przewlekłych.
Jednakże, istnieje niewiele lub nie ma dowodów na poparcie korzyści utraty wagi z diet bezglutenowych. Pierwsze badanie badające wpływ glutenu pszennego w tym zakresie zostało opublikowane w 2013 roku. Naukowcy wykorzystali mysi model indukowanej otyłości. Wyniki wykazały, że ekspozycja na gluten była związana z przyrostem masy ciała, ale nie udało się zidentyfikować mechanizmów stojących za tym związkiem.
Badanie dotyczące związku między glutenem a przyrostem masy ciała. Nowsze badanie przeprowadzone przez tę samą grupę badaczy miało na celu osiągnięcie tego celu. Diety bezglutenowe są najczęściej badane na pacjentach z immunologiczną wrażliwością na gluten. Ostatnio zaczęto je badać także w innych schorzeniach, np. w otyłości (mimo braku dowodów).
Niniejsze badanie miało na celu prześledzenie mechanizmów, dzięki którym gluten w pszenicy może powodować przyrost masy ciała. Przeprowadzono go na 175 myszach i trwał 2 miesiące. Myszy zostały podzielone na 4 grupy, każda z nich miała inną dietę:
-
dieta standardowa (kontrolna)
-
dieta standardowa z dodatkiem 4,5% glutenu pszennego
- wysokotłuszczowa, wywołująca otyłość dieta
- dieta wysokotłuszczowa z 4,5% dodatkiem glutenu pszennego
Nie podano informacji o składzie diety poza tą związaną z dodatkiem glutenu. Standardową dietą gryzoni był posiłek składający się z różnych pełnych pokarmów, głównie soi, kukurydzy, ryb, owsa i serwatki. Dieta wysokotłuszczowa to dieta półpłynna, oparta na cukrze, smalcu, oleju sojowym i kazeinie, o znacznie większej zawartości tłuszczu i cukru niż dieta standardowa.
Diety z dodatkiem glutenu pszennego zostały zmodyfikowane tak, aby ich skład był identyczny pod względem odżywczym z dietami kontrolnymi. Oznacza to, że zawartość białka i kalorii pozostała na stałym poziomie.